خانواده يكي از عوامل بسيار مهم در رشد و پرورش خلاقيت کودکان محسوب مي گردد که نقش مهمي در شكوفايي خلاقيت هاي كودكان دارد. از آنجا كه كودك حساسترين مراحل رشد خلاقيت را در محيط خانه سپري مي‌كند، محيط مناسب خانوادگي، شيوه و نگرش‌هاي صحيح فرزندپروري در رشد و شكوفايي خلاقيت سهم مهمي ايفا مي‌كند. ایجاد سوال در ذهن کودک براي ايجاد سؤالات تازه در ذهن کودکتان، او را راهنمايي کنيد. آموزش به کودک بايد طوري باشد که او را به طرف پرسشهاي تازه هدايت کند. معلم بايد هنگام جواب دادن به سؤالات کودک، او را به سمت مهارتهاي جديد سوق دهد و از به کار بردن کلماتي مانند بله، خير، هرگز و امثال آن دوري کند. اين نوع جوابها نمي تواند ارتباط کاملي بين سؤالات کودک و معلومات قبلي او برقرار کند.
نظر خواهي از کودک والدين و مربيان، نه تنها بايد درباره امور مربوط به کودک، بلکه درباره امور خانه و مدرسه نيز از او نظر خواهي کنند و عقايد او را مانند عقايد بزرگسالان در حضور خود، به بحث و گفتگو بگذارند . احترام به عقاید کودک به عقايد جديد و تازه کودکتان احترام بگذاريد. کودکاني که به نوعي خلاقيت آنها برانگيخته شده، روابط و مفاهيم را درک مي کنند. لذا والدين و مربيان آنها ممکن است به آنها توجه نداشته باشند و حتي گاهي او عقايد خود را چنان مطرح کند که بزرگسالان قادر به ارزشيابي و جايگزيني آنها نباشند. تشويق کودکان به ابرازعقايد جديد، مي تواند در رشد خلاقيت آنها موثر واقع شود . آماده سازی فضای خانه محيط خانه را به صورتي درآوريد كه در آن فعاليت، بازي و خنده به مقدار زيادي وجود داشته باشد.
شما و كودكانتان سعي کنید كارها را به روش هاي جديد و جالب انجام دهيد. با تشويق و تأييد رفتار كودك و فراهم آوردن زمينه هاي مساعد و تدارك بازي هاي دلخواه او، قدرت تخيل و خلاقيت كودك را تقويت كنيد. خيال پردازيهاي كودكان را سرزنش نكنيد زيرا خلاقيت او را محدود مي سازيد حضور در مکان های عمومی از مکان هاي جديد ديدن کنيد همراه با کودک به نمايشگاهها و موزه هاي مختلف و طبيعت زيبا برويد، اجازه دهيد او از نزديک مکان هاي گوناگون را شناسايي کند . مراقب و دخالت بیش از حد ممنوع از مراقبتها و دخالتهاي بيش از حد در زندگي کودکان اجتناب کنيد. يکي از ويژگيهاي انسان خلاق اين است که تواناييش را خودش به کارمي اندازد . وظيفه والدين و مربيان اين است که اين قابليت را در او زنده نگاه دارند و به کودکان اجازه دهند بعضي اوقات مطابق سليقه خود اشياء را کشف کنند. مراقبتها و دخالتهاي زياد از حد بزرگسالان در زندگي و رفتارهاي کودکان، قابليت يادگيري مبتکرانه آنها را تضعيف مي کند .
درخواست همکاری از کودک از کودکان بخواهيد که اشياء و امور نيمه تمام را تکميل کنند؛ از کودکان تقاضا کنيد تا جملات نا تمام و داستانهاي نا کامل، تصاوير و نقاشي هاي نيمه تمام و حتي اشياء ناقص را کامل نمايند. براي او اسباب بازي هايي بخريد که خودش بتواند آنها را به يکديگر متصل کند و با آنها مدلهاي مختلف خلق کند . توسعه تحمل عقاید تحمل عقاید تازه را توسعه دهید . مربیان باید عقاید تازه افراد خلاق را حمایت و بچه ها را تشویق به این عمل کنند . لمش اشیا اجازه دهيد اشيا را از نزديک لمس کنند. علاوه بر مشاهده اشيا لازم است کودک آنها را لمس کند زيرا مشاهده شيء به تنهايی کنجکاوي کودک را ارضا نمي کند. کودکاني که از لمس کردن اشيا محروم مي شوند توانايي لازم جهت کشف و اختراع را از دست مي دهند. مشاهده همراه با لمس اشيا، آنها را در بازي هاي خيالي، اختراعات و پاسخ گويي به آزمونهاي خلاقيت ياري مي دهد. به کودکان اجازه دهيد وسايل بي خطر خانه را لمس کند. خصوصا کودکان بيرون کشيدن وسايل آشپزخانه از داخل کابينتها و بازي با کاسه و قابلمه و بشقابها را بسيار دوست دارند .  اعطای آزادی زمينه رشد خلاقيت در خانه زماني فراهم مي شود كه به كودكانتان آزادي زيادي بدهيد و به آنها به عنوان يك فرد احترام بگذاريد، از نظر عاطفي در حد اعتدال به آنها نزديك شويد و بر روي ارزشهاي اخلاقي و نه قوانين خاص تأكيد کنید. پرورش حس کنجکاوی حسن کنجکاوي در کودکان را پرورش دهيد. براي اين امر، هيچ چيز مثل پاسخهاي صحيح و مناسب به پرسشهاي او موثر نيست. سؤال، در واقع انعکاس از ذهن تشنه اي است که مي خواهد با دريافت جواب از فردي که بهتر از او مي داند خود را سيراب کند، اگر چه احتياج، بايد فوراً برآورده شود اما کمي مکث بين سؤال و جواب، غالباً مي تواند افکار و ايده اي مفيد جهت مباحثه و گفت‌و‌گو به بار آورد .
گردآورنده: سرکار خانم قنبری (مربی پیش1)
تایید کننده: سرکار خانم خمّر (مدیریت پیش دبستانی)
منبع: راسخون